Het dorpbos te Kruiswég? Dat wás toch niet veel?!

Op allerlei manieren probeer ik te beschrijven wat momenteel gaande is te Kruisweg (Kloosterburen).
Maar telkens blijf ik in de eerste aanloop steken.
Voor het eerst sinds ik begon met deze blog - zomer 2017 - lijd ik aan wat je noemt een 'writer's block'.
Ik wéét het gewoon even niet meer.
Het is me teveel, ik slaap er slecht van, kortom: een overmaat aan emoties... die lastige dingen die zo verschrikkelijk uit de mode zijn.
'Objectiviteit en rationaliteit' naar de kloten: dat werk.

HOE beschrijf je op welke wijze een geliefd bos, boordevol met leven, eenvoudig wordt... plat gemaaid?
Met de grond gelijk gemaakt?
Domweg geoogst als een akkertje met graan of aardappelen? (met man en macht, vóórdat de regen komt en de piepers gaan rotten...)
Of, in één woord: gesloopt?

Vrij vertaald, met toevoeging:
'De essen zijn ziek. Ze moesten gekapt'
'Maar niet op déze manier!'
Cartoon verkregen via internet

Zoals één van de Groningse bomenridders opmerkt: het is ecocide.
Nogal een groot woord, maar eigenlijk weet ik zelf ook geen beter. (voor argumentatie met betrekking tot de acute aanleiding voor de door Staatsbosbeheer gekozen aanpak van de essentaksterfte: zie diverse artikelen op deze blog)
'Maar', zullen mensen misschien zeggen als het bos er niet meer is, 'dit bos wás toch ook niet veel?', 'laten we eerlijk wezen: het zag er toch niet uit'?
Een 'rommelig' productiebosje, aangelegd na een ruilverkaveling, volgezet met 'klonen'...
In Wehe hoorde ik zoiets van een omwonende, na de kap van het perceel naast camping Wilgenheerd.

Tja, in het vroege voorjaar - in dit geval 2018 - was het nog best kaal, dat geef ik wel toe.
Maar hoor ik daar de zanglijster?
Oordeel zelf:

Wanneer is een levend bos - voor de goede orde: met een levend bos bedoel ik een nog niet geoogst perceel, vol met volwassen(!) bomen - eigenlijk van 'waarde', op wat voor manier dan ook?
De oerbossen in Polen, díe zijn mooi.
Om maar iets te noemen.
Of karakteristieke dennen, of eiken van honderden jaren oud.
Regenwouden in een ver land, te bereiken na achterlating van een JOEKEL - tja, ff een retourtje Bali - van een ecologische voetafdruk... als je snel bent tenminste, want ook deze bossen verdwijnen op een rap tempo...
Of die majesteitelijke bossen op de Veluwe, met zacht mos op de grond en bevolkt door edelharten en eekhoorns: dá's pas wat!

Idyllisch woud... Afbeelding verkregen via internet.

Maar zo'n es daarentegen is nogal een... armoedige boom, nietwaar?
Al ís het maar omdat ie gratis is.
Want wie de eigen tuin even niet goed schoffelt (ik dus) vindt de zaailingen vanzelf, zomaar, ongevraagd, aangewaaid.
Taaie, elastische, enigszins glanzende stengels die al niet meer met blote handen uit de grond te trekken zijn zodra ze langer zijn dan een centimeter of dertig...
ONKRUIDBOMEN, hoorde ik iemand op mijn voormalige volkstuin te Rotterdam een keer zeggen.
Want destijds had ik ze al - tamelijk op leeftijd zelfs, in mijn volkstuin.
Ze beschermden mijn tuin tegen de westenwind, en mijn huisje tegen de warmte.
Van de essen achter het huisje kan ik geen foto vinden - zo 'gewoon' waren ze - maar dit was de volkstuin.
Bloemen zijn gewoon iets fotogenieker, dan essen.
Maar dit maakt de essen niet minder waardevol.

Voormalige volkstuin Blogwachter te Rotterdam.
De essen staan achter het huisje. Foto Blogwachter, 2013

Misschien kan ik mijn 'writer's block' doorbreken met te beschrijven hoe het wás... in dit binnen het geheel van de Groninger kleibossen inderdaad relatief 'bescheiden' dorpsbos te Kruisweg.
Ondersteund met filmpjes en foto's.
Dus dat moet lukken.
Eerst wat 'positiviteit', kortom, en - ondanks alles - vreugde over (en herinneringen aan) een mooi bos waarvan ik toch een aantal jaren volop heb kunnen genieten.
Hieronder bijvoorbeeld die vrolijke en levenslustige staartmees, vermoedelijk op zoek naar een geschikte plek om te nestelen.
Gefilmd te Kruisweg in het voorjaar van 2018, aan de rand van het verbindingsbos tussen noord en zuid:

Al eerder berichtte Albert-Erik de Winter uitgebreid over de grote soortenrijkdom en ecologische waarde van de Groninger Kleibossen, door hem nota bene 'groene parels' genoemd.
Hij overdreef niet: er wás zeer veel waardevols te zien en te horen. 
Zelfs in ons bescheiden dorpsbos.
Zelfs voor een leek zoals ik.
Al heb ik de specht persoonlijk maar één keer gezien - maar des te meer gehoord, evenals de koekoek - en heb ik hooguit een fractie van de (periodiek) in het bos levende vogels en andere dieren op foto of film kunnen vastleggen.
Hieronder bijvoorbeeld twee kolibri-vlinders, op het schelperpad nabij de vrijstaande kastanje:

Kolibrivlinders. Dorpsbos Kruisweg, zomer 2017. Foto Blogwachter.

Maar zelfs zonder bijzondere dieren is het bos al mooi.
Weelderig, groen, rustgevend, dicht begroeid, vol met voelbare en (soms) hoorbare geheimen:

Spechten zijn er ook, zoals ik al schreef.
Helaas heb ik hier geen Kruiswegse(wegger?) opname van, maar wel één in het Onderdendamsterbos, gemaakt op 4 maart 2018:

Dat is allemaal overdag.
's Nachts is het nog leuker, want dan zijn de vleermuizen actief.
Sinds jaar en dag natuurlijk de kleine, wilde fladderaars - die ik niet op film heb - maar sinds enkele jaren zie ik ook joekels.
Ze hebben een grote spanwijdte en vliegen veel rustiger en trefzekerder dan de kleintjes.
Deze zijn gefilmd in de zomer van 2018:

Zelfs als deze vleermuizen niet letterlijk in het bos wonen, dan nog lijken ze uitsluitend te foerageren rond bosjes of dicht begroeide tuinen.
Deels omdat ze bakens nodig hebben om de weg te vinden, en deels omdat er elders vrijwel geen insecten meer zijn.
Want ook de zwaluwen verzamelen zich gewoonlijk boven bossen, tuinen en die enkele biologische akker waar nog bloemen staan:

Boven: biologische akker (boer Westers) te Kruisweg, met bloemenveld dat veel insecten, vlinders én vogels trekt.
Onder: luchtruim boven dorpsbos te Kruisweg.
Wie goed kijkt telt negen zwaluwen tegelijk boven het bos, nu (toen) er nog iets te halen is (was)
Foto's: Blogwachter, september 2018

Er cirkelen véél vleermuizen rond het dorpsbos de Kruisweg:

Het is geweldig om deze vleermuizen rond je huis te zien cirkelen.
Ik kan er uren naar kijken.
Kon, want vermoedelijk zoeken deze vleermuizen nu een andere plek.
Mits ze die vinden, op het steeds efficiënter kaalgeslagen Hogeland...
Dan nog maar wat filmpjes:

Op deze is eveneens te zien hoe de vleermuizen langs de rand van het bos rondcirkelen.
Al lijken ze grotere cirkels rond het bos te maken naarmate het donker wordt.

Genoeg gezien?
Nog eentje, om het af te leren: 

Kortom

Dág bos, dág bomen, dág vleermuizen, dág spechten, dág koekoek, dág vrolijk staartmeesje, dág lijster, dág lijsterbes, dág egeltjes, dág lieve, kleine jonge levenslustige eikenboompjes!
Het was héél fijn om jullie te leren kennen! 
Hopelijk komen jullie héél snel weer terug - van weggeweest, in ons dorpsbos.

'Te huur'. Cartoon verkregen via internet.

Maarrrrre... nog wel ff dit, de spreekwoordelijke 'kleine lettertjes', om zo te zeggen: 'bomen groeien nu eenmaal langzaam'.
't is maar dat jullie het weten...
Omdat jullie niet kunnen lezen, moet ik dit helaas wel eventjes doorgeven (mede namens de boswachters van Staatsbosbeheer):

Informatiebord Staatsbosbeheer te Vierhuizen, september 2018.
'De bestemming blijft echter bos maar bomen groeien nu eenmaal langzaam'.

Want die lieve, leuke, huilende boswachters* wéten het... maar tóch laten ze het gebeuren.
Is dat eigenlijk niet een beetje... gek?!

* Voor de goede orde: de boswachters zijn merendeels aardige, goedwillende mensen die echt van de natuur houden.
Ik heb ook nooit iets anders beweerd, zoals iedereen kan nalezen in mijn blogs.
Tijdens de informatiebijeenkomst te Kruisweg waren de boswachters degenen die zich het meest fatsoenlijk bleven gedragen, i.t.t. bepaalde dorpelingen - deels voorstanders van de kaalslag - die zich openlijk verzetten tegen mijn inhoudelijke en goed onderbouwde maar mogelijk enigszins vasthoudende betoog. 
Je wordt tenslotte geen boswachter omdat je een hekel hebt aan de natuur, of aan bomen!
Maar wat ik de boswachters wel een beetje kwalijk neem is dat zij zich in het geheel niet lijken te verzetten tegen de verwoestende keuzes van hun werkgever, Staatsbosbeheer.
Voor zover het gaat om financiële afhankelijkheid - waar anders kun je terecht als boswachter? - heb ik daar begrip voor, maar een collectieve staking ('zo kan het niet langer') is misschien toch geen gek idee...
Probleem is - ik herhaal het nog maar een keer - dat de overheid al jaren geleden 'zelfredzaamheid' propageerde.
Voor alle Nederlandse burgers, en dus ook voor Staatsbosbeheer.
Het moest maar eens afgelopen zijn met het bankhangen, en het 'infuus' van 'vanzelfsprekende' overheidssteun!
Om deze kwestie werkelijk op te lossen moeten de natuurwetten dus worden aangepast.
Dit is een landelijke taak, voor Haagse politici.
Want de kern van het probleem is dat bomen in economisch opzicht redelijkerwijs niet 'zelfredzaam' kúnnen zijn...
Je moet bomen dus eigenlijk heel bewust buiten álle economische modellen houden.
Ze voegen misschien een paar euro's toe aan inkomsten uit toerisme of de waarde van iemands huis, maar dit is bijzonder moeilijk hard te maken, en dat kun je dus maar beter niet willen.
Helaas brengt een boom - economisch gezien! - dus vooral op korte termijn iets op, namelijk als je 'm kapt en het hout verkoopt... 
In deze tijd zou je dus, ik herhaal het nog maar een keer, elke boom moeten koesteren...
Dit idee zou de 'kernwaarde' moeten zijn voor het handelingsperspectief van elke individuele boswachter.
Gezien het beleid van werkgever Staatsbosbeheer legitimeren zij echter (bijna) noodgedwongen de onverantwoordelijke en grootschalige verwoesting van dit moment.
Ik kan niet anders dan me hiertegen blijven verzetten, waarvoor excuus (dit even voor de individuele boswachters, die grotendeels aardige mensen zijn)