Onveiligheid: kwestie van verkeerde prioriteiten?

'Eert de veiligheid van de Burger': 
inmiddels lijkt dit eerste het gebod als het over het al dan niet kappen van bomen gaat.
Uit tegen een willekeurige boswachter uw bezorgdheid over de kap van bomen of bossen, en uw persoonlijke 'veiligheid' zal in no time het oorspronkelijke gespreksonderwerp - de naderende kap van bomen of bossen - hebben verdrongen.  
Maar wat verstaan Staatsbosbeheer en gemeente(n) eigenlijk precies onder veiligheid?

Natuurlijk kunnen bomen in bepaalde omstandigheden gevaarlijk zijn.
Geen verstandig mens schuilt bij een zware storm of een hevig onweer onder een boom.
Maar in de publieksvoorziening van onder meer Staatsbosbeheer lijkt alles te draaien om 'de veiligheid van omwonenden en passanten':

Ik moet er niet aan denken dat er een ongeluk gebeurt door omvallende essen. 

Aldus een Groningse boswachter.

Toch zijn er, ondanks al dat gepraat over veiligheid, enkele opvallende tegenstrijdigheden te ontdekken in het beheer van de Groninger kleibossen.
Zo worden percelen met gezond uitziende (want oudere) essen - Dingebos te Uithuizen, Wehe den Hoorn - op een hoog tempo gekapt, terwijl Staatsbosbeheer geen enkele haast lijkt te maken met bossen waarin álle essen zo ongeveer morsdood zijn.

Neem de bosjes bij Kattenburg, tussen Leens, Zuurdijk en Wehe den Hoorn.
Nergens zijn de essen er zo slecht aan toe als hier.

NB: op 16 november 2018 krijg ik het bericht dat er bossen gekapt zijn te Kattenburg. 
Aan de door een Bomenridder aan mij verzonden foto's is te zien dat er gekapt is in het gedeelte rondom het huisje/atelier, wat zeker niet het slechtste stuk was.
Op de overzichtskaart is te zien dat dit Kattenburg 2 betreft, terwijl de morsdode essen op onderstaande foto's zich in een Kattenburg 4 bevinden, een flink eind verderop!

Kattenburg, 4 augustus 2018. Foto's Blogwachter

Je kunt rustig zeggen dat de meeste essen er morsdood zijn.
Levensgevaarlijk dus.
De meerderheid van deze dode bomen staat ook nog eens binnen 30 meter - de door SBB officieel in acht genomen veiligheidsmarge - van een veelgebruikt fietspad tussen Wehe den Hoorn en Zuurdijk:

Kattenburg, 4 augustus 2018. Foto Blogwachter

Of neem het (noordelijk) dorpsbos te Warffum.
Dit is tot nu toe nog niet gekapt, maar staat wel overduidelijk stampvol met morsdode essen. 
Ja, óók langs de wandel- en fietspaden:

Dorpsbos Warffum, 31 maart 2018. Foto's Blogwachter

Terwijl veel andere bossen die er minder slecht aan toe waren al 'verjongd' werden, staat dit alles nog overeind.

Na enige zoeken vind ik de volgende reactie (28 juli) van een opmerkzame burger op een boswachtersblog.
Hoewel deze reactie het andere bos in Warffum - het Warffumerbos, aan de zuidoostrand - betreft is de observatie veelzeggend:

Het valt op dat er bij het Warffumerbos waar veel essen staan juist bomen als eiken en beuken gemarkeerd zijn door Staatsbosbeheer. Wij snappen niet goed waarom dit is, omdat er immers sprake is van aanpak van de essentaksterfte in het bos. Dit wordt ook aangekondigd op het bord door Staatsbosbeheer geplaatst aan het begin van het bos. Het gaat om aanpak van de aangetaste, zieke essen. Nu lijkt het alsof andere bomen geveld gaan worden, onder het mom van aanpak van de essentaksterfte. Maar misschien is er een andere reden voor de markering van juist bomen als eiken en beuken… (Marius Verhaar, 28 juli 2018)

Tja, wat zou een andere reden kunnen zijn?

Om de schijn van 'onprofessionaliteit' of 'subjectiviteit' te vermijden zal ik hier niet over speculeren. 

Dan nog maar wat beelden, want camera's liegen niet.
Een belangrijk deel van de bomen in dit bos is al spontaan omgevallen, vermoedelijk ten gevolge van de fatale combinatie van honingzwam en essentaksterfte:

Dorpsbos Warffum, 31 maart 2018. Foto's Blogwachter

De honingzwam lijkt overigens pas toe te slaan als de essen zo goed als dood zijn, in tegenstelling tot wat Staatsbosbeheer beweert. 
Want relatief gezonde essen blijven gewoonlijk netjes staan.

Vorige week ben ik nogmaals gaan kijken in het dorpsbos te Warffum, en de situatie blijkt niet verbeterd.
Hoewel het er onverminderd een chaos is, zijn de bomen er zelfs nog niet gemarkeerd:

Dorpsbos te Warffum, 31 juli 2018. Foto's Blogwachter

Wel staat de harvester inmiddels opgesteld in het zuidoostelijk gelegen Warffumerbos, dat er aanmerkelijk gezonder uit ziet dan het noordelijke randbos: 

Harvester in Warffumerbos, 29 juli 2018. Foto Blogwachter  

Nog een voorbeeld.
In het Oosterbos te Eenrum tref ik eveneens enorm veel dode essen aan.
Maar ook in dit bos zijn nog geen markeringen te vinden, laat staan een harvester. 
Toch is er een open picknickplaats binnen 30 meter van een groot aantal morsdode essen: 

Oosterbos te Eenrum, 1 augustus 2018. Foto's Blogwachter

Waarom stonden de bosjes Kattenburg, het Oosterbos te Eenrum en het dorpsbos te Warffum niet bovenaan de lijst om gekapt te worden?
Maar - om een voorbeeld te noemen - het dorpsbos te Kruisweg, waar de meeste essen er nog goed uit zien, wel?

Dorpsbos te Kruisweg, 15 juli 2018, de dag vóór de kap. Foto's Blogwachter.

In Kruisweg is het maar al te duidelijk waardoor de onveiligheid, voor zover aanwezig, veroorzaakt wordt.
Want in dit dorpsbos is al tientallen jaren geen noemenswaardig onderhoud meer gepleegd.
De onderste dode takken aan de grote bomen langs de 'laan' - een veelgebruikt schelperpad van Kruisweg naar Hornhuizen - zijn dus nooit gesnoeid.
Maar de onderste takken van hoge bomen in een dicht beplant bos hebben helemaal geen essentaksterfte nodig om af te sterven.
Bij gebrek aan licht zijn dode takken onderaan een boom immers een normaal beeld.
Als zulke afgestorven takken boven veelgebruikte paden hangen moeten ze dus af en toe worden gesnoeid. 
Moeten burgers aan Staatsbosbeheer en/of gemeente gaan uitleggen dat het - voor hun Veiligheid - niet noodzakelijk is om de gehele boom te verwijderen, zodra er enkele dode takken onderaan de stam verschijnen?!

Wat zou de reden voor de weinig voor de hand liggende prioriteitenlijst - eerst (relatief) gezonde bospercelen kappen en dan pas (als het al gebeurt) de zwaarst aangetaste percelen - kunnen zijn?
Dit laat ik voorlopig aan de fantasie van de lezer over.
Eén ding is zeker: met de veelbesproken Veiligheid van omwonenden en passanten heeft het niets te maken.
Want die wordt door het vele achterstallige onderhoud en de wonderlijke prioriteitenlijst van beheersinstanties - zwaarst aangetaste bossen voorlopig laten staan, goeie essen er zo snel mogelijk uit - duidelijk zichtbaar met voeten getreden.