vrijdag 27 juli 2018

Ten Boersterbos: first in, first out? (oude bomen)

Het Ten Boersterbos - voor een Kruiswegger niet bepaald naast de deur - blijkt een opvallend mooi bos: groot, gevarieerd, passend in het landschap, hier en daar doelbewust ontworpen en tenminste deels behoorlijk op leeftijd.
Volgens de informatieborden broedt er zelfs een ijsvogel in dit bos!

Wat opvalt, tijdens mijn bezoek op 18 maart 2018, zijn de vele recentelijk tot de grond toe afgezaagde oude bomen. 
Helaas durf ik als leek niet te zeggen om welke bomen het precies gaat - één fout gokje en mijn geloofwaardigheid is in het geding - maar dat het in veel gevallen niet om essen gaat is wel duidelijk.
Essenhout is zeer licht van kleur, en de schors is glad en een beetje glanzend.
De stammen - de schors van de eik is onmiskenbaar - zijn helaas al weggehaald, en van de restanten is te weinig zichtbaar.
Dit is voor de leek lastig determineren.
Het omringende afgevallen blad zou een kleine aanwijzing kunnen zijn voor de soort waar het om ging.
De meeste restanten van oude bomen - veel jaarringen - in het Ten Boersterbos worden omringd door gevallen eikenbladeren.
Eén ding is zeker, zelfs voor een leek: deze bomen waren behoorlijk op leeftijd.
Vaak tel ik rond de 40 jaarringen en een enkele keer zelfs bijna 50:



Afgezaagde reus in het Ten Boersterbos,
18 maart 2018. Foto Blogwachter.

De in de Groninger kleibossen aangeplante essen zijn zelden zo oud.
Zonder zelfs maar al te diep het bos in te lopen vind ik tientallen tot op de grond afgezaagde restanten van fikse bomen:


Tot de grond toe afgezaagde bomen in het Ten Boersterbos,
18 maart 2018. Foto's Blogwachter.

Zowel hier als elders lijkt Staatsbosbeheer een opvallende voorkeur aan de dag te leggen voor uitgerekend de dikste en oudste bomen.
Nou ja, voorkeur: het is maar hoe je het noemen wilt. 
Liever dood dan levend lijkt hier het devies.
Sommigen bomen zouden essen kunnen zijn - regelmatige, rechte groei, relatief gladde stam - zoals de laatste van bovenstaande afbeeldingen, maar ook hier is het aantal eikenbladeren rondom de restanten opvallend, terwijl er nergens in de wijde omtrek een levende eik te bekennen lijkt.
Waar zijn de producenten van al dit afgevallen eikenblad gebleven?
Biomassa voor de kolencentrales, of toch een mooie kastje voor oma?
Laten we tenminste hopen op het laatste...


Informatiebord Ten Boersterbos, 18 maart 2018. Foto Blogwachter.

Nu het goede nieuws.
Ten Boer heeft een natuurminnende en opvallend actieve vereniging Dorpsbelangen.
Deze vereniging is trots op het bos en steekt dit niet onder stoelen of banken:


Ten Boersterbos, 18 maart 2018. Foto Blogwachter.

In samenwerking met deze vereniging is veel goeds tot stand gekomen, zoals incidentele herplant van (fruit)bomen:


Ten Boersterbos, 18 maart 2018. Foto Blogwachter.

Tot een complete (hoogstam)boomgaard en een 'verborgen pluktuin' aan toe:


Ten Boersterbos, 18 maart 2018. Foto Blogwachter.

Het blijkt te gaan om een zorgvuldig uitgevoerde collectieve inspanning:


Informatiebord Ten Boersterbos, 18 maart 2018. Foto Blogwachter.

Er zijn diverse sponsors bij betrokken, waaronder - hoe kan het anders - de NAM:


Detail informatiebord Ten Boersterbos, 18 maart 2018. Foto Blogwachter.

Hoe zit dit eigenlijk precies?
Het terrein is toch van Staatsbosbeheer?
Hoe kan Staatsbosbeheer dan als sponsor optreden?
Dit bos valt toch onder hun verantwoordelijkheid?
Linksom of rechtsom: een en ander heeft geholpen.
In dit bos blijkt zelfs sprake te zijn van herplant van 'gewone' - niet fruitdragende - bomen:


Herplant Ten Boersterbos, 18 maart 2018. Foto Blogwachter.

De stammen worden zelfs netjes met pvc beschermd tegen vraat, want herplant in een bestaand bos is geen sinecure:


Herplant Ten Boersterbos, 18 maart 2018. Foto Blogwachter.

Het Ten Boersterbos is een vriendelijk en gastvrij bos.
Zowel voor mensen (mits je de achtergrond even weg denkt):


Ten Boersterbos, 18 maart 2018. Foto Blogwachter.

Als voor vogels:


Detail informatiebord Ten Boersterbos, 18 maart 2018. Foto Blogwachter.

Die ijsvogel broedt vermoedelijk ergens hier, want voor zover ik weet is hij geen bosbewoner:


Ten Boersterbos, 18 maart 2018. Foto Blogwachter.

Ook is er een vleermuistoren, die echter volgens kenners niet optimaal functioneert.
Bijvoorbeeld omdat de jongen er meters naar beneden kunnen vallen en de materialisering - hout - evenmin op orde is.
Wel zijn de kasten geschikt als 'hotel' voor vleermuizen op doorreis: 


Vleermuistoren Ten Boersterbos, 18 maart 2018. Foto's Blogwachter.

Wie op de heuvel klimt heeft uitzicht over een groot gedeelte van het bos:


Uitkijkpost Ten Boersterbos, 18 maart 2018. Foto Blogwachter.

Helaas wordt je hier op dit moment niet echt vrolijk van.
Want ook in dit bos worden hele percelen kaal geslagen:


Kaalslag Ten Boersterbos, 18 maart 2018. Foto's Blogwachter.


Wat overblijft aan bestaande bomen en onderbegroeiing lijkt op eigen kracht evenmin als elders bijzonder levensvatbaar:


Ten Boersterbos, 'verjongde' percelen; 18 maart 2018. Foto's Blogwachter.
Ook de bosbodem vertoont hier en daar vergelijkbare zware beschadigingen - veroorzaakt door de grote en zware oogstmachines - als bijvoorbeeld te Bedum:

Door harvester beschadigde bosbodem, Ten Boersterbos, 18 maart 2018. Foto's Blogwachter.

Dit betekent dat herstel van deze delen van het bos per definitie veel tijd zal kosten.
Maar de bewoners van Ten Boer lijken creatief:

Ten Boersterbos, verscholen hut; 18 maart 2018. Foto's Blogwachter.

Dus alles bij elkaar - dat wil zeggen ondanks de door Staatsbosbeheer aangerichte schade - stemt het bezoek aan het Ten Boersterbos positief. 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten