Wee Wehe. Afl. 5) Els eruit, Elsje erin.

In het bos van Wehe den Hoorn staan veel elzen.

Wehe den Hoorn, 9 augustus 2017. Elzenbos. Inmiddels om duistere redenen geheel met de grond gelijk gemaakt. Foto: Blogwachter.

De els - alnus glutinosa, oftewel: 'Gewone els' - is een inheemse boom, van de berkenfamilie.

Verkregen via: https://www.wilde-planten.nl/zwarte%20els.htm

Elzenhout is opvallend rood van kleur en is onder water opvallend duurzaam.
Het hout wordt dan ook vooral gebruikt voor heipalen.
Een els kan tot honderdzestig jaar oud worden, maar de elzen in het bos van Wehe zijn pas enkele tientallen jaren oud.

Blad, bloeiwijze en vrucht van de els. Afbeelding verkregen via: https://www.wilde-planten.nl/zwarte%20els.htm

'Alnus' betekent door water gevoed.
Na de es was(!) de els dan ook de meest voorkomende boomsoort in dit langs de Hoornse vaart gelegen bos. 
Dit was vooral goed nieuws voor de vogels.
Want de meest algemene elzensoort, de zwarte els, staat in de top tien van de Vogelbescherming:

Top tien vogelvriendelijke bomen. Verkregen via: https://www.vogelbescherming.nl/in-mijn-tuin/tuininrichting/vogelvriendelijke-beplanting

Desondanks worden de elzen in het bos van Wehe op dit moment massaal gekapt. 
Op 9 augustus waren verreweg de meeste elzen al oranje gemarkeerd:

Wehe den Hoorn, 9 augustus 2017. Oranje gemarkeerde essen. Vrijwel geen enkele es krijgt het stempel 'toekomstboom'. 

Uitdunnen doe je om te voorkomen dat bomen te dicht bij elkaar staan.
Zo geef je één zorgvuldig geselecteerde boom de kans om tot volle wasdom te komen.
Gek genoeg blijken in het bos te Wehe naar schatting negen van de tien elzen oranje gemarkeerd. 
Met 'zorgvuldig' uitdunnen kan dit dus niets te maken hebben.
Op 5 september 2017 blijken - waar de oogstmachine al is langs geweest - dan ook vrijwel alle in het bos aanwezige elzen gekapt.
De gekapte elzen zijn te herkennen aan de rode kleur van het hout:

 

Wehe den Hoorn, 5 september 2017. Gekapte elzen zijn van essen te onderscheiden door de rode kleur van het hout.

Het valt niet mee om een logische verklaring te vinden voor massale elzenkap 'ten gevolge van de essentaksterfte'.
Stonden de elzen de oogstmachine misschien in de weg?
Om dit te onderzoeken ga ik op zoek naar de overgebleven stronken van de gekapte essen.
Een speciaal voor de oogstmachine aangelegde toegangszone ziet er ongeveer zo uit:

Dingebos te Uithuizen, 10 augustus 2017. Parallel over de bosbodem geschakelde boomstammetjes ten behoeve van soepele doorgang oogstmachine.

Om te voorkomen dat de banden kuilen veroorzaken worden boomstammetjes parallel over de bodem van het bos geschakeld.
Maar de restanten van de in grote aantallen gekapte elzen blijken overal te staan:

Wehe den Hoorn, 5 september 2017. Restant elzen, te herkennen aan de rode kleur van het hout.

Stammen en takken liggen er ordeloos omheen, en sommige stronken staan zelfs helemaal vrij.
Deze elzen lijken niet in de voor de oogstmachine noodzakelijke drie meter brede toegangszones te staan.
Daarbij staan er naar verhouding nauwelijks meer elzen overeind.
Al gebiedt de eerlijkheid me te zeggen dat een enkele geluksvogel de oogstmachine wel degelijk overleefde:

Wehe den Hoorn, 5 september 2017. Een (zeldzame!) door de oogstmachine gespaarde els.

Maar uiteindelijk blijkt zelfs het merendeel van de blauw gemarkeerde bomen alsnog te worden gekapt:

Wehe den Hoorn, 5 september 2017. Blauw gemarkeerd, maar toch gekapt.

Waarom eigenlijk?
In verband met de veiligheid moeten de zieke essen natuurlijk massaal worden gekapt.
Dat is al erg genoeg, zou je zeggen.
Reden te meer om andere boomsoorten voorlopig te sparen, nietwaar?
Ook omdat de in het bos aanwezige elzen vermoedelijk nog honderd jaar mee kunnen.
Ze lijken gezond, en hebben het langs de Hoornse vaart prima naar hun zin.
Daarbij is de els voor de door de massale kap toch al zo geplaagde vogels een bijzonder nuttige boom.

Afbeelding verkregen via internet. "De levensboom".

Ook boswachters blijken de els te waarderen.
Net als overigens de in het Dingebos te Uithuizen massaal gekapte eiken.
Want bij eventuele herbeplanting blijkt de keus vaak uitgerekend op eiken en elzen te vallen:

Boswachter Dirk van den Brink, in een krantenartikel over de Achterhoek, door Sjoerd van der Werf, Zelhem/Didam, verkregen via: http://www.bomenkapmeldpunt.nl/beleid/massale-kap-van-de-zieke-es-echt-nodig/

Vrijwel alle oude elzen eruit, om vervolgens weer nieuwe elzen aan te planten?!
Grote kans immers dat de keus (wederom?) op de els zal vallen, zodra Wehe in aanmerking komt voor herbeplanting van de op veel plekken bijna volledig kaalgeslagen percelen.
De els gedijt immers goed te Wehe den Hoorn.
Kortom: Els eruit, en Elsje erin.
Een tweede leg voor het bos te Wehe!

En in Uithuizen, waar geen elzen stonden, maar wél veel volwassen en minder volwassen eiken, zal waarschijnlijk gekozen worden voor herbeplanting met eikjes. 
Van elders aangevoerd, dat moet er wel bij.
Terwijl er volgens boswachters de komende jaren niet eens genoeg gekweekte boompjes beschikbaar zijn om alle 'door de essentaksterfte' ontstane gaten op te vullen.
Om over de hoge kosten - aanschaf, vervoer, planten - van herbeplanting nog maar te zwijgen.

Snapt iemand het nog?